Datuk Seri Fadillah Yusof, Timbalan Perdana Menteri, mengumumkan bahawa sembilan daripada kesepuluh perkara atau tuntutan asas yang berkaitan dengan Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) telah diselesaikan sepenuhnya sehingga kini.
Antara perkara yang telah diselesaikan termasuklah penyerahan semula kuasa pentadbiran ke atas Pulau Sipadan dan Pulau Ligitan kepada Kerajaan Sabah, pindaan Perkara 1(2) dan Perkara 160(2) Perlembagaan Persekutuan, serta pemberian kuasa mengenai pelesenan dan penangkapan ikan laut dalam kepada Kerajaan Sabah dan Sarawak.
Juga termasuk dalam perkara yang telah diselesaikan adalah pengiktirafan Jabatan Kerja Raya (JKR) dan Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) Sabah dan Sarawak sebagai Jabatan Teknik di bawah Arahan Perbendaharaan 182 (AP182), serta pindaan Akta Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) 1995 bagi melantik wakil Kerajaan Sabah dan Sarawak sebagai anggota tetap LHDN.
Yang lain yang telah diselesaikan termasuklah penyerahan kuasa kawal selia bekalan gas di Sabah, pentadbiran badan kehakiman di Sabah dan Sarawak, penyediaan garis panduan penyerahan semula tanah dirizabkan bagi maksud Persekutuan di Sabah dan Sarawak, serta penyerahan kuasa kawal selia elektrik kepada Kerajaan Sabah.
Jawapan bertulis daripada Fadillah diberikan dalam jawapan kepada soalan daripada Datuk Seri Dr Ronald Kiandee (PN-Beluran) yang ingin mengetahui status terkini pelaksanaan hak Sabah seperti yang termaktub dalam MA63, termasuk penstrukturan semula Jawatankuasa Teknikal Majlis Tindakan Perjanjian Malaysia 1963 (JKMTPMA63).
Sementara itu, satu daripada sepuluh tuntutan asas yang melibatkan kajian semula pemberian khas bagi Sabah dan Sarawak di bawah Perkara 112D (RM300 juta) telah selesai sebahagian atau interim, manakala tiga tuntutan yang lain telah mempunyai keputusan dasar.
Bagaimanapun, tiga belas tuntutan lain masih dalam perbincangan, termasuk isu royalti minyak dan pembayaran tunai petroleum, mineral minyak dan medan minyak, serta pertambahan perjawatan perkhidmatan awam Sabah dan Sarawak di bawah Perkara 112 Perlembagaan Persekutuan.
Fadillah menyatakan bahawa tempoh masa bagi penyelesaian setiap perkara atau tuntutan asas MA63 adalah tertakluk kepada proses perundangan yang berkaitan, dan kesediaan Kerajaan Sabah dan Sarawak dari segi operasi, sumber manusia dan kewangan turut perlu diambil kira sebelum sesuatu perkara atau tuntutan asas MA63 dapat diselesaikan.
Bahagian Hal Ehwal Sabah dan Sarawak (BHESS), Jabatan Perdana Menteri (JPM) serta Jawatankuasa Teknikal di bawah MTPMA63 akan terus memantau dan menyusuli perkembangan pelaksanaan MA63 bagi memastikan perkara yang belum diselesaikan dapat diatasi mengikut pelan dan garis masa yang telah ditetapkan.
Penstrukturan semula JKMTPMA63 akan dilaksanakan selaras dengan rombakan Kabinet pada Disember 2023, tetapi tidak akan memberi kesan terhadap perbincangan sedia ada bagi memastikan perkara dan tuntutan asas MA63 yang masih belum dilaksanakan dapat dimuktamadkan seperti yang dirancang.
– Bernama
