WAWANCARA | Malaysia masih menjadi contoh utama dalam hal kebebasan akhbar dan hak demokrasi di rantau yang dipenuhi dengan rejim autoritarian, menurut pengarah Regional Asia-Pasifik Biro Reporters Without Borders (RSF), Cedric Alviani.
Wakil dari badan pengawas kebebasan akhbar antarabangsa yang telah berkhidmat selama 25 tahun sebagai pengamat di rantau Asia-Pasifik itu mengingatkan bahawa terdapat banyak rejim autoritarian dalam bentuk pemerintahan satu parti dan pemerintahan diktator tentera, di mana wartawan sering mengorbankan nyawa mereka untuk mencari kebenaran.
“Di negara di mana wartawan dibunuh, ini bermakna wartawan ditakuti oleh ahli politik, oleh mafia kerana mereka boleh mendedahkan rasuah dan penyelewengan.
“Jadi, pembunuhan wartawan tidak semestinya bermakna akhbar tidak bebas. Kadang-kadang, ini bermakna bahawa akhbar sedang menjalankan tugas mereka. Ini adalah fenomena yang kita lawan. Namun, ada kalanya pembunuhan itu kurang berkait dengan tahap kebebasan akhbar dan lebih berkait dengan tahap keganasan di negara tersebut,” kata beliau dalam wawancara dengan Malaysiakini.
Beliau memberi contoh Filipina, di mana lebih daripada 100 wartawan telah terbunuh semasa menjalankan tugas sejak tahun 2003.
“Tidak hanya wartawan yang ditembak mati, ramai orang menjadi mangsa senjata atas pelbagai sebab. Jadi kebetulan wartawan merupakan sebahagian daripada ini tetapi ini lebih berkait dengan kawalan senjata dan tahap umum keganasan di Filipina kerana negara tersebut mempunyai tradisi kewartawanan bebas yang kukuh,” katanya.
Beliau menambah bahawa pembunuhan wartawan adalah fenomena yang meluas di negara-negara jauh seperti Mexico dan Rusia.
Alviani juga menyatakan bahawa di negara seperti China dan Vietnam, banyak wartawan dipenjarakan walaupun mereka tidak dibunuh.
“Jadi, ini juga bukan bermakna jika tidak ada pembunuhan wartawan, akhbar adalah bebas. Anda boleh melihat ini di China, di mana kerajaan China sentiasa bangga dengan fakta bahawa mereka tidak membunuh wartawan.
“Pertama, ini tidak benar sepenuhnya, kerana mereka memenjarakan wartawan sehingga mereka mati dan keadaan di dalam penjara sangat teruk. Biasanya ini tidak berlangsung lama. Jadi kami katakan ini adalah kematian yang beransur-ansur,” kata Alviani.
Beliau menyatakan bahawa negara seperti Myanmar, misalnya, sedang berjuang dengan pemberontakan menentang pemerintahan diktator tentera yang kejam, yang menjadikan sukar untuk memantau tahap keganasan terhadap wartawan dan orang awam.
Beliau berkata bahawa sebagai sebuah negara demokrasi yang berfungsi dengan lancar dengan peralihan kuasa yang aman antara kerajaan yang dipilih dan media yang agak bebas dan beraneka ragam, negara seperti Malaysia sudah jarang ditemui di Asia Tenggara dan rantau ini secara umumnya.
“Perjuangan untuk kebebasan media adalah sesuatu yang berterusan dan bukan keutamaan, tetapi ia merupakan kunci kepada pembangunan masyarakat,” tambahnya.